Koronavirüs hepimizi kontrol altına aldı. Hayatımızı mahvetti, etmeye de devam ediyor. Bu virüs tüm dünyayı evlerine tıkacak, ekonomik düzeni tamamen alabora edecek, binlerce insanı işsiz bırakıp, binlerce insanı da öldürecek kadar güçlü olmasına rağmen, kendisi sabunu yiyince ölüveriyor! İşte hayatın trajikomik tezatı. Neyse ki koşamıyor, zıplayamıyor, yüzemiyor. Yoksa halimiz yamandı! 

Her sektörü etkileyen, dükkân kapattıran virüs milyonlarca doların döndüğü yat sektörüne nasıl etki etti dersek, virüs bu, zengin fakir dinlemiyor. Milyon dolarların da olsa hastanede yer bulamayabilirsin. Milyon dolarlık yatında kendini izole etsen de, karaya ayak basmış şefinin yaptığı alışveriş poşetinden virüsü kapabilirsin. Tam izolasyon şart. Bu yeni düzen hayatlarımızın şeklini gerçekten değiştirecek. Belki daha fazla evlerde kalacağız. Restoranlarda daha az yemek yiyeceğiz. Kişisel hijyen ile birlikte sektörel hijyen eğitimleri ve denetimleri sıklaşacak. Bu da private şeflere ihtiyacın artmasını yani evinde senin için pişiren güvenilir bir şefe ihtiyacının daha fazla olmasını sağlayacak. Atlantico olarak sizlere güvenilir, hijyen eğitimleri ve sertifikaları tam, işinin ehli, profesyonel deneyimleri yüksek şefleri sadece yatlarınız için değil, evleriniz için de işbaşına getirmeye başlayacağız. Benim şef olarak da, bir şef yerleştirme şirket sahibi olarak da on yıldır birlikte çalıştığım, merkezi güney Fransa’da olan ancak tüm dünyaya hizmet veren uluslararası şef ajansı Amandine Chefs’in kurucusu Kate Emery ile bu konuyu konuştuk. Kate’le kısa sohbetimizin yanı sıra ünlü megayat şefleri Dean Harrison ve David Buchanan’ın da görüşlerini de aldım.

“Değişim iyi yönde olacak”

KATE EMERY 

Sence yat endüstrisi için yaz sezonu nasıl geçecek?

Söz konusu olan hemen hemen her endüstri üzerinde küresel etkisi olan bir virüs ve bu durum yatçılık için de farklı değil. Seyahat kısıtlamaları, virüsün gerçek sağlık ve güvenlik endişeleriyle birleştiğinde, yat endüstrisinin şüphesiz yaz için etkileneceği ve aslında etkilenmeye başladığı anlamına geliyor. Charter rezervasyonları zaten düştü, özel mülk sahipleri yaz planlarını değiştirmeye başladılar ve mürettebat maliyetleri düşürülmeye ve kesilmeye başlandı. Yine de tablo çok kasvetli değil. Tabii ki tüm mürettebatını tutan ve yatlarını yazın kendi izolasyonu için kullanmayı seçen yat sahipleri olacaktır. Şefler de şanslı, çünkü çoğu yat normalde çalışmak için en az bir şefe ihtiyaç duyar. Bu nedenle onlar bu anlamda biraz daha korunaklı durumdalar. Avrupa’nın tamamının kilit altına alınmasından bu yana yat şefleri için son birkaç hafta içinde bazı yeni talepler geldi, bu yüzden hâlâ fırsatlar var ama kesinlikle normalden çok daha az.

Bu dönemden sonra dünyada iş yapma şeklinin tamamen değişeceği tahmin ediliyor. Şefleri işe alma biçiminde bir değişiklik olacağını düşünüyor musun?

Her zaman yat şeflerine ve özel şeflere ihtiyaç duyulacak çünkü birçok insan, özellikle müşterilerimiz, kendileri için yemek yapmayı istemez veya yapamaz. Sektörümüzde bir değişiklik olacağına inanıyorum ama bu değişim çoğunlukla iyi yönde! Öncelikle, kişisel hijyenin ne kadar önemli olduğunun daha fazla farkına varılacaktır. Bu, bir şefin insanların günlük yaşamında zaten kritik bir faktör olmasına rağmen, maksimum koruma ve güvence sağlamak için bununla ilgili kurallar, düzenlemeler ve eğitimin sıkılaştırılması gereğini doğuracaktır.

Restoranlarda yemek yemeye yönelik tutumlar değişebilir ve bu da özel şef istihdamı üzerinde olumlu bir etkiye sahip olabilir. Bu dönemin ardından bile, insanlar evden ayrılmak ve büyük insan gruplarıyla temasa geçmek hakkında iki kez düşüneceklerdir. Sağlıklı kalmak ve bağışıklık sistemlerini güçlendirmek için iyi yemek yemek, her zamankinden daha önemli olacaktır. Covid-19’u duymadan önce bile sağlıklı beslenme konusunda özel beceri ve bilgiye sahip şefler için zaten yüksek bir talep vardı. Bu beceriler ileriye dönük şefler için daha büyük talep yaratacak. Bu nedenle şu an işsiz kalmış ve evde yapılacak bir meşgale arayan şeflere tavsiyemiz sağlıklı, besleyici, bağışıklık artırıcı tarifler ve yemek planları konusunda repertuvarını genişletmekle uğraşmaları.

Ne yazık ki, koronavirüsün dünya çapındaki büyük finansal etkisi nedeniyle, bunun yat şefleri, yat mürettebatı ve ev personeli için maaş düzeyini etkileyeceğini düşünmeliyiz. Varlıklı kesim de bu krizden para kaybedecek ve kayıplarını olabildiğince çabuk kurtarmanın yollarını arayacaktır.

“Pozitif kalmaya çalışın!”

DEAN HARRISON

Dean çok iyi bir yat şefi olduğu kadar, mesleğini başarıyla yansıtan bir sosyal medya fenomeni. Geçen yıldan bu yana charter dünyasında önemli bir yeri olan 61 metre uzunluğundaki megayat Arience’in şefi olarak okyanusları aşıyor. Kendisine Covid-19 sürecinde yatta olan bir şef olarak hayatın nasıl gittiğini sordum.  

“Elbette kendim de, birlikte çalıştığım arkadaşlarım da sürece yönelik endişe içindeyiz. Enfeksiyon olasılığını azaltmak için gerekli önlemleri alıyoruz. Şu anda Arience, West Palm Beach, Florida’da tersanede. Mürettebat olarak alanda sınırlandırılmış durumdayız. Tedarikçiler riski azaltmak için gerekli tüm ürünleri tersaneye getiriyor. Yat şefi olarak, tüm mürettebatı sağlıklı tutmak için bağışıklık artırıcı gıdalar, meyve suları ve smoothy gibi ürünlerle bir beslenme biçimi uyguluyoruz. Yaz dönemini tahmin etmek zor. Yat sahipleri ve kaptanları, bu yaz potansiyel charter’ları cezbetmek için hedeflerinde yaratıcı olmak zorundalar. Bu zor zamanlarda herkese en iyisini diliyorum ve en zorlu şartlarda bile yatçılığın her zaman var olacağını düşünüyorum. Pozitif kalmaya çalışın!”

“Sektöre daha katı prosedürler gelecek”

DAVID BUCHANAN

Görüştüğüm bir diğer megayat şefi David, uluslararası alanda önemli bir üne sahip İngiliz bir private chef. Çalıştığı isimler arasında Kraliyet aileleri, Paul Allen gibi dünya teknoloji liderleri, Will Smith, Guy Ritchie gibi sinema dünyasının bir numaralı isimleri var. Kendisine de bu çılgın dönemi sordum! “Tüm sektör şu anda beklemede. Tüm işe alımlar durduruldu. Şu dönem çalışmıyorum. İş teklifleri ve e-postalar da yüzde 99 oranında durdu. Dünya için benzeri görülmemiş zamanlar ama daha büyük resme baktığımızda, yat endüstrisinin çok kötü bir şekilde vurulacağına inanmıyorum. Büyük tekneler iskelet mürettebatıyla birlikte hâlâ çalışıyor. İtalya ve İspanya’da kilitlenme zor ancak yönetilemez değil. Kurallar açık. Kuralları uygularsan bu dönemi atlatabilirsin. Hangi yatta bir iki hafta yetecek kadar yiyecek yok ki? 

Her şey normale dönecek. Ancak yat sektöründe çalışanlar için daha katı prosedürler gelecek bence. Mayıs ayı sonunda işler normale dönmeye başlayacaktır. Yatlar, seyahat planlarını değiştirecek ve karada alışverişe daha az zaman harcayacaklar. Tedarik şirketleri daha fazla iş yapar olacak. Karada ise tedarik zinciri endişelerinin kırılganlığı ve eksikliklerin nasıl büyük bir etkisi olabileceği ortaya çıktı. Örneğin, burada, Glasgow’da yaklaşık üç hafta boyunca bir süpermarket mağazasından online alışveriş yapmaya çalışan insanlar var ve çoğu daha önce hiç çevrimiçi alışveriş yapmamış. İş dünyası da bu değişikliklere tepki vermekte yavaş. En iyi şirketler hayatta kalmak için hızla adapte olacaklar. Şu anda daha iyi olan yerel ve küçük ölçekli tedarikçileri desteklemeye bir dönüş görüyoruz. Gelecekte, ithal edilen bazı ürünlerin kullanılabilirlik konusunda kısıtlamalar ve indirimler görebileceğinden şüpheleniyorum. Bu virüs, küreselleşmiş dünyamızın eksikliklerini vurguladı. 

Kişisel olarak ise evdeyim, kendimi izole ediyorum. İş için seyahat ettiğim son dokuz yıl boyunca ihmal ettiğim hayatıma odaklanıyorum. Evimi boyamakla, toparlamakla, hayır işleriyle, geri dönüşüm için çöpleri ayırmakla ilgileniyorum. Bir anlamda hayatımı temizliyorum. İzolasyondan çıkmayı, şu anda göremediğim ailem ve arkadaşlarımla geçmiş doğum günümü kutlamayı dört gözle bekliyorum.” ☸