Yatçılıkta özellikle son yıllarda önemi daha çok anlaşılan ve başvurulan bir hizmet haline gelen tekne transferini sağlayan firmalardan biri İdalinsailing. Tecrübeli ekibiyle yurt içi ve yurt dışında başarılı transferler gerçekleştiren ekibin kurucusu emekli deniz subayı Fatih İştutan’a göre bu hizmet, işin ehli ve tecrübeli kaptanlar tarafından verilmeli. Röportaj AYÇA GÜÇLÜTEN Fotoğraflar İDALİNSAILING ARŞİVİ
Teknenizi kime emanet edersiniz? Kuşkusuz tekneden anlayan, denizcilik tecrübesi olan güvenilir birilerine ihtiyaç duyarsınız. Üç yıl önce kurulan İdalinsailing de deneyimli denizcilerden kurulu bir ekibe sahip olduğu için tercih edilen başlıca firmalardan biri. Kurucusu Fatih İştutan, emekli deniz subayı ve yat kaptanı olarak tekne sahiplerine sundukları hizmeti anlattı.
ÇOCUKLUKTAN EMEKLİLİĞE MAVİ HAYAT
Denizcilik profesyonel hayattan önce ne zaman, nasıl başladı?
Mudanya’daki boğulma maceram ile başlıyor aslında. 5-6 yaşlarında iken aniden derinleşen denizde kendimi birdenbire suyun dibinde bulmam, sonrasında bir karanlık ve hemen sonrasında ise kumların üzerinde bana suni teneffüs yapılması. Daha o zamanlarda denizin ciddi bir şey olduğunu ve onunla yarışa girmemek gerektiğini bilinç altıma kazımıştım. Bu kısa ve önemli tanışmadan sonra, Heybeliada Deniz Lisesi ve Deniz Harp Okulu’nda denizle fazlasıyla içli dışlı olmaya başladım. Sonrası malum. Deniz Kuvvetleri’nin çeşitli birliklerinde yaptığım görevler ve ardından emeklilik hayatı.
Denizden emekli olmamışsınız ama…
İnsan sonrasında da kopamıyor denizden. Deniz kenarı olmayan bir yerde yaşamadım bile. Hatta emekli olmamdaki tek sebep, Ankara’ya tayin edilmemdi. Denizi olmayan yerde yaşayamazdım ki. Şimdi ise Çanakkale’de ikamet ediyorum.
İdalinsailing’i kurma kararını nasıl aldınız?
Emekli olunca bir tekne almayı ve denizle içli dışlı yaşamaya devam etmeyi planlamıştım. Bu sebeple hem tekne bakmak hem de offshore yelken tecrübesi kazanmak maksadıyla Hırvatistan’dan yapılan bir tekne transferine katıldım. Şansım yaver gitti ve kendimi bu işte buldum. Ama bu iş Amatör Denizci Belgesi ile yapılamayacak kadar profesyonel bir iş. Bu yüzden yaklaşık 1,5 yıllık bir süreçte Yat Kaptanlığı belgesi aldım.
“EN ÖNEMLİ HUSUS EMNİYET”
Fazla bilgi sahibi olmayanlar için soralım. Tekne transferi ne demek?
Riskleri çok fazla olan, doğanın insafına kaldığınız, sizin kontrolünüzün dışında birçok etkenlerin olduğu zor bir süreç. Bir kısım tekne sahibini hariç tutuyorum ama çoğunluğu teknesi ile marinada veya yakın çevresinde vakit geçiriyor. Bu süreçte de doğal olarak güzel havayı kolluyor. Birçok tekne sahibi veya kaptan 300-500 millik uzun bir mesafeyi intikal maksatlı olarak gitmiyor. Gece seyir yapmayan kaptanlar var; duyuyoruz, görüyoruz. Bu yüzden tekne transferi profesyonel bir iş. İşinin ehli ve tecrübeli kaptanlar tarafından yapılması gerekli. Mesafe ve zaman uzun olunca, seyir planına birçok girdi oluyor; yakıt ikmalinden tutun da uğrayacağınız liman/marinalara varış zamanlarınız -ki bilmediğiniz bir yere gece girmek büyük bir risk- hava durumu, teknenin hızı, rüzgârın yönü ve şiddeti, teknenin teknik kabiliyetleri vb. Yani çok bilinmeyenli denklemi çözüp tekneyi bir yerden bir yere ulaştırıyorsunuz. Kesinlikle herkesin yapabileceği bir iş değil.
Transfer edeceğiniz teknelerde ne gibi kontroller yapıyorsunuz?
Bizim için transferdeki en önemli husus emniyet. Öncelikle can, sonra mal emniyeti. Ekibimizin çoğu emekli Deniz Kuvvetleri mensubu. Bizim orda edindiğimiz bir disiplinimiz var, kontrol listesi alışkanlığımız var. Bunların hepsi bizim beyinlerimizde değil, adeta beyinciklerimize işlenmiş durumda. Tekneye vardığımızda, daha valizlerimizi kamaralara koymadan kontrollerimiz başlıyor. Teknenin seyre hazır olması ve emniyetle varış limanına ulaşmasına etki edecek her hususu tek tek kontrol ediyoruz. Öncelikle fiziksel olarak baştan kıça ve karinadan direk tepesine, sonra da işlevsek olarak her bir sistemi -elektrik, makine, su devreleri, armalar, seyir yardımcıları gibi- tek tek kontrol ediyoruz. Dolayısıyla bir “double check” oluyor. Deniz Kuvvetleri mensubu olmamızdan kaynaklı tecrübe ve alışkanlıklarımızla, yerel makamlarla aynı frekansta konuşabiliyoruz. Duruma onların gözüyle bakıp sonuç odaklı yaklaşımla ve çözüm seçenekleriyle onlara gidiyoruz. Şu ana dek iletişimde bulunduğumuz İspanya, Fas, İtalya, Fransa, Hırvatistan, Slovenya, Arnavutluk, Yunanistan makamlarıyla hiçbir sorun yaşamadık.
Yine de arızalar, aksilikler, belki yabancı bir noktada bulunmak gibi birçok zorlukla mücadele ediyorsunuzdur…
İnternet ve telefonunuzun çekmediği bir noktada, en basitinden bir makine arızası yaşadığınızda en yakın kıyıya 50 mil mesafede iseniz, karaya varmanız bile en az 10 saat sürecektir. Yurt dışındasınız diyelim. Tekneyi bağlayacağınız yeri bilmeniz, orayla iletişiminizin olması veya bir irtibat noktası ile bağlantınızın olması gerekli. Orada teknenizi bağlayabileceğiniz güvenli bir yer var mı mesela? Vlora açıklarında güneyli 40 knot civarı esen rüzgârla ilerlemeye çalışırken makine arızası yaşadım. Yelkenle güneye gitmem mümkün olmadı, Korfu’ya gidemedim. Hemen planı yapıp Arnavutluk’un Durres limanına yöneldim. Oradaki küçük marina ile iletişime geçtim. Gece vakti bizi karşılamalarını sağladım ve yelkenle gece yarısı marinaya bağlayabildik. Bunların hepsi bir tecrübe ile ve kurulmuş bağlantılarla yapılabilecek şeyler.
“MİNİMUM MALİYETLE YAPMAYA ÇALIŞIYORUZ”
Tekne sahipleri sizi nasıl buluyor?
Bize sosyal medya hesaplarımızdan veya idalinsailing.com sayfasından ulaşan herkese detaylı bir şekilde bilgilendirme yapıyoruz. Sadece sorularına cevap vermekle kalmıyor, akıllarına gelmeyen ve bizim tecrübelerimizle edinmiş olduğumuz kazanımlarla ilgili de ilave bilgiler sunuyoruz.
Transfer süreci nasıl işliyor?
Teknenin fiziki ve bayrak değişimiyle ilgili durumu, çıkış ve varış limanları, tahmini transfer zamanı gibi detaylar sonrasında fiyatlandırma yaparak işlemlere başlıyoruz. Eğer bizimle çalışmak isterlerse, bu transfer için ekibimizdeki en uygun kaptanları belirleyip yapılan planı uygulamaya koyuyoruz.
İşin maliyetinden söz eder misiniz?
Biz transferlerimizi minimum maliyetle yapmaya çalışıyoruz. Tekne sahiplerinin cebinden çıkan 1 Euro bile bizim için çok değerli. Bunu etkileyen en önemli masraflar marina ve yakıt masrafları oluyor. Biz transferlerimizi hiç durmayacakmışçasına planlıyoruz aslında. Ama yakıt ikmali veya hava durumu sebebiyle sıklıkla mola vermemiz gerekebiliyor. Bu molalarımızda yakıt için ücretsiz bağlanma yerlerini tercih ediyoruz. Havayı bekleyecek isek de yine ücretsiz bağlama yerlerini tercih ediyoruz. Eğer sığınacak bir yer bulabiliyorsak havayı orada alargada bekliyoruz. En son tercihimiz bir marina oluyor.
DENİZ SEVERLERE SEYİR TECRÜBESİ EDİNME FIRSATI
Tekne üreticileriyle, marka temsilcileriyle bağlantılarınız, çözüm ortaklarınız var mı?
Mevcut transferlerimizdeki en önemli iş ortağımız Fethiye merkezli çalışan Bella Yachting. Bella Yachting teknelerinin işlemlerinden kalan zamanlarda, birkaç küçük yat/yelken firması ile şahıs teknelerinin işlemlerini gerçekleştiriyoruz. Markaların Türkiye distribütörleriyle görüşüp işlem hacmimizi artırmayı ve sektör fuarlarında yer almayı hedefliyoruz elbette. Türkiye’de olmak istediğimiz nokta ise; tekne sahipleri ve yat firmaları ile tek tek kaptanları bir araya getirmek yerine transfer konusunda ihtisaslaşmış kurumsal bir yapıyı tekne sahipleri ile yat firmaları ile bir araya getirmek. Hatta tüm dünya çapında bir tekne transfer portalı oluşturarak, global olarak tekne sahipleri veya yat firmaları ile kaptanları bir araya getiren bir ortam yaratmak.
Denizde çalışmanın güzelliklerini de yaşıyorsunuz bir yandan.
Şüphesiz. Eşsiz gün doğumları ve gün batımlarını gözlemliyorsunuz. Eğer gece ise ve denizde trafik yoksa, denizin ortasında yalnızlığın tadını çıkartıyorsunuz. Hele de açık bir gökyüzü varsa, kayan yıldızları izlemek ayrıca bir keyif. Ayrıca farklı yerleri görme şansınız da oluyor. Tribunj’dan tekne çıkartıyorsunuz, Plataria’da bir gece kalıp uzonuzu yudumluyorsunuz, Kassiopi’de yakıt alıp bir frappe içiyorsunuz. Bunlar tarif edilmez keyifler. Bizimle bu keyifli anları paylaşacak, offshore ve mil seyir tecrübelerini artıracak deniz severleri, imkânlarımız dahilinde seyirlerimize dahil ediyoruz.
Bunu biraz açalım mı? Kimler katılabilir bu seyirlere?
Son birkaç aydır hayata geçirdiğimiz bir uygulama bu. Deniz severlere offshore yelken ve seyir tecrübesi edinme ile mil tecrübesi kazandırıyoruz. Tekne sahipleri veya yat firmalarının onaylarını aldıktan sonra, boş kamaraları tecrübe edinmek isteyen deniz severlere tahsis ediyoruz. Bu konuda herhangi bir şartımız yok, ancak isteklilerin zihinsel ve fiziki olarak yaklaşık 1.000 millik seyre hazır olmalarını bekliyoruz. Herhangi bir sorumluluk almadan iki kaptan nezaretinde bu tecrübeyi bizimle birlikte yaşıyorlar. Tabii bir bedel talep ediyoruz katılımcıdan. Bu bedel her transferde değişkenlik gösteriyor. Haftalık bir yelken eğitimiyle karşılaştırıldığı zaman oldukça ekonomik olduğunu söyleyebilirim. Ama kazandıkları tecrübe bu bedelle karşılaştırılamayacak kadar büyük. Zira aldıkları o eğitimlerin birçoğunda 7/24 seyir yapmıyor, çoğunlukla iç denizlerde veya koylarda bulunuyorlar. Bu eğitimleri küçümsediğimden değil, yanlış ifade etmiş olmayayım. Biz eğitim vermiyoruz, tecrübe kazandırıyoruz.☸
