Vasco De Gama, Magellan, Kolomb’u herkes tanır. Peki, kaç kişi Prens Henry’nin ismini duydu? Henry hiçbir yer keşfetmedi, hatta hiçbir uzun sefere katılmadı, ama yıldızları yıldız yapan keşiflerin babasıydı.

Futbol tutkunları Ronaldo’yu, Zidane’ı, bilir de çok az kimse bu yıldızları yetiştiren takımın antrenörünü ve şahane golü hazırlayan, zaferin yolunu açan oyuncuları hatırlar.

Vasco De Gama, Magellan, Kolomb keşifler oyununun yıldızları, onları tanımayan yok. Peki kaç kişi Prens Henry’nin ismini duydu? Henry hiçbir yer keşfetmedi, hatta hiçbir uzun sefere katılmadı, ama yıldızları yıldız yapan Infante Dom Henrique (Prince Henry the Navigator), keşiflerin babasıydı. 1394’te Kral Joao I’in dördüncü oğlu olarak Porto’da doğdu, Kuzey Afrika’da Ceuta’nın Moor’lardan alınması savaşına katılmasından sonra, henüz 20 yaşlarında olmasına rağmen saraydan elini eteğini çekip kendisine verilen Algarve eyaletindeki, Sagres’e yerleşti. Hiç evlenmedi, saraydaki yerini almadı, kendini ve bütün varını yoğunu keşiflere adadı.

Sagres’te Avrupa’nın ilk denizcilik okulu toplandı, Henry’nin okulunda, matematikçiler, haritacılar, astronomlar, pilotlar, kaptanlar (Master mariners), öğrenciler ve eski seyahatlerin jurnalları toplandılar, gelen Portekizli, İspanyol, İtalyan, Yahudi ve Arap denizciler Prens’e, daha iyi haritalar, daha gelişmiş navigasyon aletleri (Pusula, astrolabe, cuadrant gibi) ve daha detaylı astronomi tabloları yaratmasında yardımcı oldular.

Henry’nin dünyası karanlık çağın Avrupa’sının bir ucuna sıkışmış küçük bir dünyaydı, doğu İslam tarafından (Türkler ve Araplar) kapatılmış, önünde yegâne açık yol o devirdeki inanışa göre dünyanın sonuna açılan Atlantik’ti. Kaptanlar hurafelerle korku dolu, gemiler ise okyanusa çıkmak için çok zayıftı. Ama Avrupa Rönesans’la değişiyordu, Araplar İberia yarım adasına daha ileri bir medeniyet getirmişti ve Avrupa Doğunun zenginliğine açtı. İslam bloğunu atlatmanın yegâne yolu batıdaki dev Atlanik’i yenmekti. Devamı Ocak 2014 sayımızda…