Geçen ay Birleşmiş Milletler, kum krizini önlemek için acil eylem çağrısında bulundu. Ayrıca bu konuda sahil madenciliğinin yasaklanması da dahil birçok alanda kısıtlama ve yasaklama getirilmesi gerektiğini açıkladı.
Son yıllarda çok fazla krizle uğraşır olduk, yenilerini de ekleyip duruyoruz işte. Sudan sebepler, kumdan sebepler derken dünyamızı nereye götürdüğümüzü hiçbirimiz bilmiyoruz. Aslında biraz biliyoruz da fark etmek istemiyoruz. Kum… Dünyada sudan sonra en çok tüketilen doğal kaynak. Aklınıza gelir miydi? Cidden de öyle ama. Mafyası bile olduğunu söylüyorlar. Hindistan, Endonezya, Fas gibi ülkelerde bir gecede kamyon kamyon kumu çalıp orda yaşayan yaşamayan, balıkçılık vb. iş yapan kişiler de dahil kimseye bir söz hakkı tanımayan geniş bir kitle var belli ki. Bununla ilgili sandstories diye bir sayfaya rastladım hatta. Bu konuda mağduriyet yaşayanların hikâyelerini toplayan bir sayfa. Guardian gibi mecralarda da haberleri çıkmış.
YILDA 50 MİLYAR TONU BULAN TALEP
Küresel olarak yaşadığımız kum krizinin detaylarına gelirsek… Geçen ay Birleşmiş Milletler, kum krizini önlemek için acil eylem çağrısı yaptı. Ayrıca bu konuda sahil madenciliğinin yasaklanması da dahil birçok alanda kısıtlama ve yasaklama getirilmesi gerektiğini açıkladı. Nüfus artışı ve kentleşme, her şeyde olduğu gibi kum ihtiyacında da artışa sebep oluyor. Bu artan nüfusun da aşırı tükettiğini de hesaba katarsak talep gittikçe artıyor. Şu anki istatistikler kum talebinin yılda 50 milyar tona yükseldiğini gösteriyor. Kumun küresel ekolojik dengeye katkısı çok büyük. Varlığı iklim değişimi, fırtınalar, deniz seviyelerinin yükselmesi gibi problemlere karşı koruma sağlarken yokluğu da erozyon, akiferlerin tuzlanması, biyoçeşitliliğin azalması gibi sorunlara yol açıyor. Nehir ve sahillerdeki kumun kontrolsüz çıkarılması bu tür alanlardaki su tedariki, gıda üretimi, balıkçılık ve turizmi olumsuz etkiliyor. Kum tüketimi 2004 senesinden bu yana en az iki katına çıktı. Bu ilerleyiş farklı birçok sonucu beraberinde getirebilir.
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞE KATKI SAĞLAMANIN YOLU
Sürdürülebilir ve yeniden kullanılabilir kum, çözümler arasında olsa da plansız kentleşmeyi önlemek asıl atılması gereken adımlardan. Yine bununla birlikte, kumun döngüsel ekonomiye dahil edilip yeniden kullanılabileceği, bu kapsamda kırma taşlar, geri dönüşüme kazandırılmış inşaat materyalleri ve maden atıkları arasında yer alan cevher kumları da inşaatlarda kullanıma teşvik edilebilir. Bu şekilde kum kullanımının sürdürülebilirliğine katkı sağlanabilir.
Dünyadaki kum kaynakları sonsuz değil, bu yüzden akıllıca kullanmak gerekiyor. En temelde üretim, inşa ve tüketim tarzını değiştirmek şart aslında. Bu, her şey için geçerli. Çünkü yaşadığımız tüm krizlerinin ana sebebi bu oluyor. Bilinçsiz üretmek, bilinçsiz tüketmek, doğal kaynakların sonsuz olduğunu zannetmek ve hunharca kullanmak. Sürdürülebilirliği yalnızca gelecek için değil şu anki hayatımız için de benimsemeli. Çünkü yaşadığımız iklim krizi, su krizi, enerji krizi hiçbiri yalnızca geleceğin problemi değil, şu anda şimdi yaşadığımız şeyler. Bilinçsiz tüketimin sonuçlarını anında alıyoruz aslında.☸
